Bát Hải Long Vương

Bát Hải Long Vương - Ngôi Đền Bát Hải Long Vương - Thanh Hóa

Cẩm Nang

Bát Hải Long Vương - Ngôi Đền Bát Hải Long Vương - Thanh Hóa Long Vương (chữ Hán: 龍王) hay Vua Thủy Tề là tên gọi chung cho các vị thần cai quản các vùng biển và đại dương trong thần thoại Trung Hoa và Việt Nam. Hình tượng các Long Vương có đầu rồng vốn có xuất xứ từ văn hóa nhân gian Trung Hoa, là hiện thân của rắn thần Nāga được Trung Quốc du nhập và Hán hóa.

Tứ hải Long vương cũng xuất hiện trong bộ phim Tây du ký. Long Vương là tổng quản của thủy tộc. Dân gian cho rằng phàm chỗ nào có nước như sông, hồ, biển, ao, đầm, phá đều có Long Vương. Chỗ ở của Long vương gọi là Long Cung.

Hình ảnh 8 mã 8 màu dâng đền bát hải long vương Thanh Hóa
Bát Hải Long Vương xưa thuộc trang Phú Dương, tổng Trung Bạn, huyện Tống Sơn, trấn Thanh Hoa; nay thuộc khu phố 5, phường Phú Sơn, thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Theo sách “Thanh Hoa chư thần lục” ((bản dịch), ký hiệu VHv.1290, Thư viện Hán Nôm) của Quốc sử quán triều Nguyễn ghi chép về các vị Thần được tôn thờ ở Thanh Hóa, thì vị Thần được tôn thờ ở trang Phú Dương có Hiệu duệ là “Bát Hải Long Vương tôn Thần” - Vị thủy thần liên quan đến vùng sông, biển.

Long Vương có thể hô mưa gọi gió, tạo nên sấm sét, nên người ta thờ Long Vương làm thần mưa gió. Nếu hạn hán lâu ngày, dân chúng sẽ đến miếu Long Vương cầu mưa. Vẫn chưa thấy hiển linh, họ sẽ mang tượng thần Long Vương ra phơi ngoài nắng cho đến khi có mưa mới thôi.

Trong một số chùa Việt ở cả trong Nam ngoài Bắc, chánh điện đều có thờ tượng Long Vương dưới dạng tượng mình người, đầu rồng, thường đặt ở một góc trong 4 góc của chánh điện. Hai bên tượng Long Vương có hai lính hầu dưới dạng loài thủy tộc. Người

Ngoài ra còn có Ngũ Phương Long Vương, Chư Thiên Long Vương, Giang Hà Long Vương, Vạn Thánh Long vương....Việc thờ Long Vương trong chùa Việt vừa phản ánh sự giao lưu văn hóa Đạo giáo (Trung Quốc), vừa phản ánh tâm thức của người Việt cổ: vũ trụ có Trời do Ngọc Hoàng cai quản, Đất do Thiên tử (vua) cai quản; Địa Ngục (dưới đất) do Thập điện Diêm vương cai quản; Sông Biển (dưới nước) do Long Vương cai quản.

Hình ảnh trước đền bát hải long vương Thanh Hóa
Ngôi Đền Bát Hải Long Vương Tương truyền, vào thời Hùng Vương thứ 18, vua Hùng Duệ Vương trị vì đất nước ở vùng đất trong bãi bồi cửa sông Lâu ngày xưa (nay là làng Phú Dương) dân cư thưa thớt, nghề nông chưa phát triển, chủ yếu làm nghề chài lưới. Trong làng có một cô gái mồ côi cả cha lẫn mẹ, thường mò cua bắt ốc ven sông, được vợ chồng một ngư dân vùng bãi ngoài (Nga Sơn) nhận về làm con nuôi.
Trong một lần về thăm quê cũ, ra sông Lâu tắm, bỗng mây nổi, sóng cồn, bỗng một con Giao Long nổi lên quấn lấy nàng, sau đó nàng có thai. Trong một đêm mưa gió, nàng sinh ra một cái bọc. Quá kinh hãi, nàng ôm cái bọc ấy thả xuốngdòng sông Lâu. Cái bọc ấy nhiều lần trôi vào bè vó của một ông lão thuyền chài; thấy kỳ lạ, ông lão vớt lên lấy dao rạch, từ trong bọc chui ra 3 con Hoàng Xà (nửa rồng nửa rắn, mào đỏ, vẩy vàng) trong ánh hào quang tỏa ra chói lọi. Con lớn bơi thẳng vào bờ, rồi biến mất trong cái giếng tự nhiên (nay là Giếng Thiêng đền Bát Hải Long Vương). Hai con nhỏ bơi về phía cửa biển Thần Phù (Nga Sơn).

Vào một đêm mưa to, gió lớn, sấm sét đùng đùng, dân trong vùng nghe âm vang tiếng nói khác thường từ cái giếng ven sông Lâu: “Ta là Thái tử Long cung, được Vua cha sai lên giúp nướcNamđánh giặc”. Biết là có Thần linh hiển báo, hôm sau, các bô lão trong làng đến bên bờ giếng đắp một ụ đất cao, thắp hương, cầu nguyện; rồi kêu gọi nhau bỏ công sức, tiền của dựng một cái miếu thờ, gọi là miếu Thủy Thần để ngày ngày hương khói.

Khi giặc phương Bắc xâm lăng nước Nam, Vua Hùng Duệ Vương sai con rể là Sơn Tinh đánh lui giặc trên bộ. Riêng cánh quân thủy của giặc vì có nội gián chỉ đường theo tám cửa biển đánh sâu vào đất liền, thế giặc rất mạnh nên quan quân thua trận rút dần từng bước. Vua Hùng Duệ Vương lập đàn cầu đảo, được Thiên Đình ứng báo: “Tại bãi trong cửa sông Lâu, có kỳ nhân có thể đánh tan thủy tặc”.Vua sai sứ giả về tìm, dân làng đưa sứ giả đến bên giếng Thần, Hoàng Xà hiện lên thành một chàng trai lực lưỡng khôi ngô tuấn tú. Xin nhà vua cho 10 ngày để triệu hai em và tuyển đủ 10 tướng tài, chiêu mộ quân sĩ sẽ đánh tan giặc giữ.

Hình ảnh lễ hội ở đền bát hải long vương Thanh Hóa
Bát Hải Long Vương - Ngôi Đền Bát Hải Long Vương - Thanh Hóa Tất cả hương lão nghe vậy đều nức nở, bùi ngùi. Bỗng trời đất tối sầm, sấm chớp giữ dội. Lát sau trời quang mây tạnh các hương lão bàng hoàng chỉ còn thấy xiêm y của Vĩnh Công Đại Vương để lại. Hôm đó, nhằm vào ngày 25 tháng Tám năm Mậu Thìn. Dân làng dâng biểu về kinh: Vua Hùng Duệ Vương thương xót ban phong Thần hiệu: “Vĩnh Công Bát Hải Động Đình tôn Thần” lại sai cấp tiền cho dân tổ chức táng tế chu đáo và sửa sang nơi ở của Thần thành Miếu điện, rồi lại hạ sắc miễn thuế cho dân lấy ân lộc ấy hàng năm mà hương khối. Dân làng Phú Dương tôn Thần Bát Hải Long Vương là Thành Hoàng của Làng để cầu mong được Thần phù hộ, độ trì, che chở .

Ngôi Miếu thiêng thờ Bát Hải Long Vương được xây dựng thành ngôi đền lớn vào khoảng những năm giữa thời Lê Trung Hưng (Thời lê Trung hưng từ năm1633-1788). Được tôn tạo vào những năm đầu thời Nguyễn (Thời Nguyễn từ năm1802- 1945). Ngôi đền tọa lạc trên đất làng Phú Dương, bên bờ sông Lâu thuộc tổng Trung Bạn, Phủ Hà Trung , Thanh Hoá (nay là khu phố 5 phường Phú Sơn, Thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa).

Ngôi đền xưa đã bị chiến tranh và sự vô thức một thời tàn phá, nhưng theo ký ức của các cụ cao niên trong làng Phú Dương thì Đền thờ Thần Bát Hải Long Vương là một ngôi đền lớn nhất xã Hà Dương. Ngôi đền xưa kiến trúc theo kiểu chữ Đinh(T), gồm Tiền tế, và Hậu cung; Cung Tiên tế có 5 gian, với 4 vì kèo ghỗ “chồng rường kẻ bẩy, với 12 cột cái và 12 cột quân, xung quanh được thưng ván dổi, mái lợp ngói âm dương, rui mè bằng ghỗ lim.

Hậu cung gồm 3 gian, cột lim, tiếp giáp giữa cung tiền tế và hậu cung là máng nước bằng ghỗ có hai trụ đá vuông chống đỡ, Hậu cung có 3 ban thờ, từ thấp lên cao; Thượng ban đặt tượng và Thần vị Bát Hải Long Vương, Trung ban có bát hương và hòm đựng sắc phong, hạ ban có bát hương và các đồ thờ sơn son thếp vàng. Những năm gần đây với truyền thống “uống nước nhớ nguồn” nhân dân quanh vùng đã góp công của tôn tạo lại ngôi đền này nhưng quy mô nhỏ hơn kiến trúc xưa trên nền móng cũ hướng ra sông Lâu, trong một không gian vừa thoáng đãng vừa thiêng liêng

Mục này được đăng trong cẩm nang và được gắn thẻ với sản phẩm hương nhang sạch từ thảo mộc