Chùa Cổ Lễ

Chùa Cổ Lễ - Ngôi Chùa Cổ Lễ - Chùa Cổ Lễ Nam Định

Chùa Cổ Lễ - Ngôi Chùa Cổ Lễ - Chùa Cổ Lễ Nam Định là một quần thể kiến trúc đạo Phật và tín ngưỡng Việt Nam mang các yếu tố kiến trúc ở thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định, ngay sát quốc lộ 21A. Trong chùa có quả chuông Đại Hồng Chung lớn nhất Việt Nam được Hòa thượng Thích Thế Long cho đúc vào năm 1936.

Kiến trúc của chùa theo ghi chép lại, Theo văn bia còn lưu giữ tại chùa ghi lại, Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không hương quán tại làng Điền Xá (huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình). Thủa nhỏ, ngài làm nghề chài lưới của cha ông; đến năm 29 tuổi ngài xuất gia.

Hình ảnh trước lối vào chùa cổ lễ Nam Định

Chùa Cổ Lễ Ngài cùng Thiên sư Giác Hải và Thiền sư Từ Đạo Hạnh kết nghĩa anh em sang Tây Vực (Bắc Ấn Độ) tầm học phép "Tâm vô lậu" đắc "Giới - Định - Tuệ viên dung nhập Thánh siêu phàm du nhật nguyệt". Sau khi đắc lục trí thần thông, cả 3 trở về nước. Đức Thánh Tổ Từ Đạo Hạnh trụ trì chùa Sài Sơn. Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không trụ trì chùa Thần Quang (nay gọi là chùa Cổ Lễ). Đức Giác Hải Thiền sư trụ trì chùa Diên Phúc. Từ đó, 3 vị trở thành "Nam Thiên Tam Vị Thánh Tổ".

Sau đó, ngài vượt Tống quyên đồng đem về đúc "An Nam Tứ Khí". Đây là 4 bảo vật quý ở nước ta gồm: Tượng Phật cao hơn 4m ở chùa Quỳnh Lâm, TX Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh); Chuông Quy Điền nặng 1.000kg ở Lục Đầu Giang, Phả Lại, Hải Dương; Tháp "Báo Thiên" cao 9 tầng ở Hà Nội; Đỉnh Phổ Minh nặng 1.000kg ở Tức Mặc, thành phố Nam Định (tỉnh Nam Định).

Thượng tọa Thích Tâm Vượng- Trụ trì chùa Cổ Lễ chia sẻ: Trước đây, chùa được thiết kế bằng gỗ theo kiến trúc cổ. Trải qua thời gian phong hóa của nắng xói, mưa mòn và mối mọt nên ngôi chùa bị xuống cấp nghiêm trọng. Năm 1902, Đệ Nhất sư Tổ Phạm Quang Tuyên về trụ trì đã trùng tu, tái thiết lại ngôi chùa theo kiến trúc"Nhất Thốc Lâu Đài" với quy mô rộng lớn, mang nền kiến trúc văn hóa Phật Giáo trứ danh. Nguyên liệu xây dựng chùa chủ yếu là vôi, gạch, cát, mật…

Hình ảnh bên ngoài chùa cổ lễ có tháp cao và những tượng phật

Ngôi Chùa Cổ Lễ Theo đó, phía trước chùa có tháp "Cửu Phẩm Liên Hoa" thiết kế theo kiểu 9 tầng hoa sen cao 32m; nằm trên lưng con rùa khổng lồ, đầu rùa hướng vào phía chùa. Con rùa được nằm giữa một hồ nước hình vuông, bốn góc là bốn hòn núi giả khá lớn, có đắp bốn con voi to. Tiếp theo ngôi tháp là một chiếc cầu cong ba nhịp (còn gọi là cầu cuốn) bắc qua hồ Chu Tích (còn gọi là hồ Núi). Cầu Cuốn dẫn tới chùa Trình, còn gọi là Hội Quán Đường - nơi thờ Phật quan âm nghìn mắt nghìn tay, luôn từ bi cứu khổ cứu nạn cho dân. Trước sân chùa Trình có quả 2 lư khổng lồ.

Ngoài ra, 2 bên Hội Quán Đường là Đền thờ Linh Quang Từ - nơi thờ Quốc Công Tiết Chế Hưng Đạo và Đền thờ Thánh mẫu - nơi thờ Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Để đến được tới ngôi Tam Bảo tòa chính cung cao 29m nơi thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không, du khách phải đi qua cây cầu núi là Tả Sơn Kiều hoặc Hữu Sơn Kiều. Hai cầu núi đều có chiều dài hơn 14m.

Ngôi Tam Bảo tòa chính cung được xây dựng, thiết kế theo lối kiến trúc kết hợp giữa Âu và Á, giữa cổ và kim. Phía bên ngoài, có họa tiết, hoa văn, phù điêu mang biểu tượng Phật giáo; và có rồng, có phượng, hoa sen, cánh đao…

Miệng chuông có họa tiết hình cánh sen, thân có họa tiết hoa lá, sông nước và chữ Hán là báu vật thiêng liêng của chùa Cổ Lễ. Sau khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ, sợ chuông bị giặc phá hoại, người dân cùng nhà chùa vần chuông ngâm giấu dưới hồ.

Khi hòa bình lập lại (năm 1954), quả chuông đồng được kéo lên đặt ở bệ giữa lòng hồ. Trải qua thời gian dài, đến nay quả chuông vẫn còn được giữ nguyên vẹn và trở thành biểu tượng lịch sử của chùa Cổ Lễ.

Hình ảnh bên trong chùa cổ lễ thờ tượng phật

Chùa Cổ Lễ - Ngôi Chùa Cổ Lễ - Chùa Cổ Lễ Nam Định Năm 1997, được sự giúp đỡ của người dân, nhà chùa đã xây dựng 1 gác chuông ở sau chùa với chiều cao hơn 13m, rộng 8,21m gồm 3 tầng tứ diện 12 mái. Tầng trên cùng treo quả chuông nhỏ đời Lê Cảnh Thịnh thế kỷ XV nặng khoảng 300kg; hai tầng dưới treo quả chuông nặng 9 tấn, cùng trọng lượng với quả chuông đang được đặt ở giữa lòng hồ.

Trong chùa còn có một chiếc trống bằng đồng và những chiếc thuyền dùng để thi bơi chải. Bốn bề của chùa là vườn tược, hồ nước và sông ngòi. Nhờ kết hợp tinh hoa kiến trúc cổ truyền Việt Nam với các yếu tố của phong cách kiến trúc phương Tây, chùa Cổ Lễ đã trở thành một danh lam ở vùng đồng bằng sông Hồng.

Lễ Hội chùa từ 13 đến 16 tháng 9 Âm lịch hàng năm, có nhiều nghi thức văn hóa cổ truyền giàu tính nhân văn như lễ rước Phật, đấu vật, đánh cờ người..., đặc biệt là được xem cuộc thi bơi chải truyền thống trên dòng sông uốn lượn quanh chùa. Chùa Cổ Lễ đã trở thành một danh lam ở vùng đồng bằng sông Hồng. Lễ hội chùa Cổ Lễ diễn ra hàng năm. Đó là ngày hội tưởng niệm Đức Thánh tổ hóa thân (14/9), một ngày trọng đại đã đi vào tiềm thức nhân dân trong vùng:

“ Dù ai buôn bán trăm nghề
Mười tư tháng Chín thì về hội Ông”

Đây là một trong những lễ hội truyền thống tiêu biểu của tỉnh Nam Định còn bảo lưu được nhiều nghi thức văn hóa cổ truyền giàu tính nhân văn như lễ rước Phật, dâng hương tế lễ, đấu vật, đánh cờ người..., phản ánh đời sống văn hóa phong phú, đa dạng của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước. Đặc biệt là được xem cuộc thi bơi chải truyền thống trên dòng sông uốn lượn quanh chùa, để hình dung sự gắn bó của Thánh với đồng đất, kênh rạch nơi đây.
" Hễ mà bơi chải râm ran
Thánh cho đôi chữ bình an đời đời "

Mục này được đăng trong cẩm nang và được gắn thẻ với sản phẩm hương nhang sạch từ thảo mộc