Đền Pác Tạ

Đền Pác Tạ - Ngôi Đền Pác Tạ - Đền Pác Tạ Tuyên Quang

Đền Pác Tạ - Ngôi Đền Pác Tạ - Đền Pác Tạ Tuyên Quang Đền Pác Tạ nằm ngay dưới chân núi Pác Tạ thuộc huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang. Ngôi đền được dựng lên để thờ phụng và ngưỡng vọng vị hôn thê của tướng quân Trần Nhật Duật. “Pác Tạ - nghĩa là cửa sông, cửa ngòi” bởi nơi đây chính là điểm hợp lưu giữa hai dòng sông: sông Gâm và sông Năng.

Truyền thuyết kể lại rằng: “Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 2 vào năm 1285, vị tướng giỏi Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật lúc đó đang trấn thủ vùng đất Tuyên Quang đã đem lòng ái mộ người con gái một viên tù trưởng địa phương. Cô thiếu nữ miền sơn cước tài mạo, xinh đẹp, tính tình hiền thục lại xuất thân trong một gia đình có truyền thống hiếu học. Sau khi đánh đuổi quân xâm lược Nguyên Mông, triều đình đứng ra tổ chức hôn lễ cho tướng quân với ái nữ xứ Tuyên. Trên đường đón vị hôn thê của tướng quân về kinh đô, gặp cơn lốc xoáy dữ khiến thuyền bị lật.

Hình ảnh đường vào đền pắc tạ Tuyên Quang

Người vợ trẻ của tướng quân Trần Nhật Duật và cả đoàn tuỳ tùng bị chìm dưới lòng sông. Đã mấy ngày trôi qua mà thân xác bà vẫn chưa tìm thấy. Cảm thương trước tình cảnh đó, triều đình đã ra lệnh cho toàn dân đôi bờ sông tổ chức tìm vớt thi thể bà và trọng thưởng cho ai tìm thấy. Mấy ngày sau, có người trong dòng họ Ma đã vớt được thi thể bà. Để tưởng nhớ người vợ trẻ của Chiêu Văn Vương - Trần Nhật Duật, những người dân địa phương đã lập đền thờ ngay tại nơi bà quy thác. Và từ đó, dòng họ Ma được quyền chăm lo hương khói cửa đền”.

Đền Pác Tạ nằm ở địa thế cao, bằng phẳng dưới chân núi Tạ Sơn huyền sử, là điểm hợp lưu giữa sông Gâm và sông Năng tạo nên một cảnh sắc “Sơn thuỷ hữu tình”. Đền được người xưa dựng quay hướng Nam trông ra dòng Gâm giang theo thuyết phong thuỷ “Tiền minh đường hữu hậu chẩm- nghĩa là phía trước có dải đất cao làm bình phong, xung quanh có dòng nước bao bọc, phía sau có ngọn núi Tạ sơn làm hậu chẩm”. Ở thế đất địa linh “Sơn kỳ thuỷ tú” đó là sự kết hợp đồng điệu giữa cảnh sắc thiên nhiên với nhịp sống con người vùng sơn cước. Tất cả toát lên một vẻ đẹp thanh tao thoát tục.

Hình ảnh trong đền pắc tạ

Khởi nguyên, đền Pác Tạ nằm trên một doi đất bên hữu ngạn sông Năng phía đối diện với vị trí hiện nay. Đền được dựng với kết cấu 3 gian 2 chái bằng tranh, tre, nứa, lá - vật liệu được khai thác tại địa phương. Nhưng đến một hôm, trời nổi cơn giông lớn, mái đền bị gió cuốn bay qua sông sang dẻo đất cao đối diện, dưới chân núi Pác tạ. Nhân dân địa phương cho rằng đây là ý của “ Đức Thánh Mẫu” nên từ đó ngôi đền được dựng khang trang, bề thế dưới ngọn núi Tạ sơn huyền sử. Tới năm 1959, trong khi đốt nương, do vô ý người dân đã làm cháy toàn bộ ngôi đền, đến nay chỉ còn lại là dấu tích nền xưa.

Đền Pác Tạ nằm ở địa thế cao, bằng phẳng dưới chân núi Pác Tạ - ngọn núi cao nhất của huyện Na Hang. Xưa kia, đền được dựng bằng tranh, tre, nứa, lá. Qua thời gian, đền đã bị hư hỏng và đổ sập hoàn toàn. Sau đó nhân dân trong vùng đã dựng một am nhỏ bằng tre, nứa để thờ. Đến năm 2008 đền Pác Tạ được khởi công xây dựng lại. Đền được xếp hạng Di tích Quốc gia vào năm 2009. Đền có kiến trúc đền hình chữ nhất, ba gian hai chái.

Hình ảnh núi pắc tạ nơi thờ đền pắc tạ

Các cấu kiện kiến trúc đều bằng gỗ, lợp ngói vẩy rồng, nóc có đôi Rồng chầu nguyệt, bốn góc có đao cong hình con Rồng, bốn nóc xối có bốn con Nghê chầu. Kiến trúc trong đền được chạm khắc tinh tế. Chính giữa đặt tượng “Đức Thánh Mẫu”. Phía trên khán thờ có bức đại tự: Đền thiêng Pác Tạ. Đền Pác Tạ nằm cách trung tâm thị trấn Na Hang chừng 2km. Để tới được đây, du khách sẽ phải di chuyển bằng thuyền, băng qua vùng hồ sinh thái Na Hang, nơi có Nhà máy Thủy điện Tuyên Quang - một trong những công trình có công suất lớn nhất Việt Nam và vùng lòng hồ rộng lớn, thơ mộng. Một năm đền diễn ra hai lễ lớn, đầu năm lễ cầu, cuối năm lễ tạ.

Vào dịp lễ, nhân dân trong vùng tập trung tại đền, cùng cầu mong cho một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, đời sống người dân ấm no. Với những giá trị về mặt văn hóa và lịch sử, đền Pác Tạ đã và đang là điểm đến hấp dẫn thu hút du khách đến dâng hương nhang vào dịp đầu xuân năm mới rất đông.

Mục này được đăng trong cẩm nang và được gắn thẻ với sản phẩm hương nhang sạch từ thảo mộc