Đức Thánh Cả

Đức Thánh Cả - Đền Đức Thánh Cả - Ngôi Đền Thờ Đức Thánh Cả

Đức Thánh Cả - Đền Đức Thánh Cả - Ngôi Đền Thờ Đức Thánh Cả Không chỉ nổi tiếng bởi nghinh môn trường tồn hàng trăm năm cổ kính với lối kiến trúc độc đáo, đền thờ tứ vị Thánh nương được xây dựng cách đây hàng thế kỷ ở làng Hanh Cù, Hanh Cát - quê mẹ Tơm xưa, nay là thôn Vạn Thắng, xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa).

Theo các cụ cao niên kể lại, Đền Đức Thánh Cả được xây dựng vào khoảng giữa thời Nguyễn. Trước đây, ngôi đền bao gồm Tiền đường, Trung đường và Hậu cung thờ Đức Thánh Cả, Tứ vị Thánh Nương là những vị phúc thần tiêu biểu trong tín ngưỡng thờ mẫu có công bảo vệ cuộc sống cho người dân xứ biển. Sách xưa kể lại nhân vật trung tâm của Tứ vị Thánh Nương là Dương Thái Hậu - vị mẫu nghi của nhà Nam Tống Trung Quốc.

Hình ảnh bên trong khuôn viên đền đức thánh cả

Đức Thánh Cả Năm 1276, kinh đô Lâm An của nhà Nam Tống rơi vào tay Mông Cổ, Vua tôi nhà Tống đứng lên chống giặc nhưng đều thất bại. Nghe tin vua bị bắt, tôn thất đều qua đời, Dương Thái Hậu buồn rầu nhảy xuống biển tự tử. Ngày hôm sau, biển nổi lên muôn vàn thi thể, nhà Nam Tống từ đây cũng bị diệt vong. Thi thể bà Thái Hậu trôi dạt vào cửa Cờn (Quỳnh Lưu, Nghệ An), sắc mặt vẫn hồng hào như người sống. Dân chài thương xót đã lập am thờ.

Nghinh môn sừng sững hàng trăm năm tuổi vẫn còn gần như nguyên vẹn. Sau này, khi vua Trần Anh Tông mang quân đi đánh Chiêm Thành đã chiêm bao thấy vị nữ thần đến giúp sức nên thắng trận. Khi trở về vua đã cho lập đền thờ để nhân dân thờ cúng. Từ đó tục thờ Tứ vị Thánh Nương xuất phát từ đền Cờn Nghệ An lan ra khắp các tỉnh Bắc Trung Bộ. Dọc miền duyên hải có 81 nơi thờ tự và Đền Đức Thanh Cả ở Đa Lộc là một trong nơi tụ khí của 4 vị Thánh Nương.

kiến trúc độc đáo Khi mới ra đời Đền Đức Thánh Cả là công trình bề thế, tuy nhiên, trải qua bao biến cố lịch sử, chỉ còn lại nghinh môn là nguyên vẹn. Điều đặc biệt, nghinh môn cổ kính sau hàng trăm năm vẫn sừng sững như minh chứng cho vẻ đẹp kiến trúc trường tồn của công trình tâm linh.

Hình ảnh bên trong đền thờ đức thánh cả

Đền Đức Thánh Cả - Chứng tích lịch sử Trong giai đoạn đầu tiên của khởi nghĩa Cần Vương, ngôi đền là nơi ẩn náu an toàn của nghĩa quân Ba Đình. Sang thời kỳ tiền khởi nghĩa, đền là nơi cán bộ hoạt động cách mạng tạm trú trên đường về nhà mẹ Tơm đồng thời cũng là địa điểm diễn ra các hội nghị bí mật của tổ chức Đảng thời đó. Thời điểm sau cách mạng tháng 8/1945, cả nước sục sôi trong phong trào diệt giặc dốt, Đền Đức Thánh Cả cũng là nơi dân làng mở lớp bình dân học vụ, xóa mù chữ, giác ngộ cách mạng.

Trong hai cuộc chiến tranh của dân tộc, mảnh đất Đa Lộc nhiều lần phải hứng chịu bom đạn của kẻ thù cày xới nhưng kỳ lạ thay nghinh môn của ngôi đền vẫn hiên ngang đứng vững, người dân Đa Lộc mỗi lần ra đền trú ẩn đều cảm thấy an lòng như được các đấng thần linh phù hộ, chở che.

Lễ hội Đền Đức Thánh Cả được nhân dân xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) tổ chức hàng năm nhằm thể hiện đạo lý "Uống nước nhớ nguồn". Hàng năm, cứ đến rằm tháng 2 (tức ngày 13,14,15 tháng 2 âm lịch), nhân dân 9 làng của xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) lại neo tàu về bến, tạm gác công việc thường ngày để tham gia lễ hội, bày tỏ lòng thành kính với các vị thần có công bảo vệ dân làng.

Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương nô nức đổ về đền dâng hương, chiêm bái. Điểm nhấn của lễ hội là nghi thức rước kiệu du xuân. Ban tổ chức sẽ mở cung cấm rước linh vị Tứ Vị Thánh Nương lên kiệu 6 người khiêng, theo sau linh vị là các bản hội mang theo cờ, chiêng trống dài hàng km, tạo không khí tưng bừng, náo nhiệt. Đoàn rước sẽ đi qua các làng và dừng lại ở trung tâm văn hoá xã để làm nghi lễ rồi tiếp tục được rước trở về.

Hình ảnh kiến trúc lịch sử lâu đời đền đức thánh cả thanh hoá

Đức Thánh Cả - Đền Đức Thánh Cả - Ngôi Đền Thờ Đức Thánh Cả Trong ngày thứ 3 của lễ hội, sẽ thực hiện nghi lễ hầu đồng. Qua 36 giá đồng, các vị thánh thay nhau hiển hiện. Mỗi một vị thần thánh, qua thanh đồng Vũ Ngọc Chinh đều trở nên gần gũi với đời thường giúp cho người xem hiểu thêm về bản sắc văn hoá của dân tộc, góp phần gìn giữ nghi lễ hầu đồng - một nét đặc sắc trong văn hoá tâm linh của người Việt, đồng thời đưa tín ngưỡng thờ mẫu, tín ngưỡng văn hoá tốt lành ngày càng ăn sâu bám rễ trong đời sống tinh thần của người dân. Phần Lễ kết thúc cũng là lúc nhân dân tưng bừng bước vào phần hội như thi cắm hoa, trang trí mâm lễ, tổ chức các trò chơi dân gian; thi nấu cơm cần, văn nghệ…

Đền Đức Thánh Cả trải qua bao thăng trầm lịch sử, nhưng vẫn đứng đó uy nghiêm, sừng sững như một phần hồn cốt không thể tách rời của người dân ven biển. Đồng thời, là biểu tượng văn hoá tốt đẹp của đất và người xã Đa Lộc, là điểm tựa tinh thần, điểm đến dâng hương nhang mang lại sự thanh thản cho người dân cũng như du khách thập phương.

Mục này được đăng trong cẩm nang và được gắn thẻ với sản phẩm hương nhang sạch từ thảo mộc